Sezona praznika već je započela, ali uzbuđenje koje dolazi s okupljanjem porodice i prijatelja donosi i potencijalne zdravstvene prijetnje, među kojima je najistaknutiji porast oboljelih od norovirusa.
- Ova bolest, poznata i kao “zimska bolest povraćanja”, postaje ozbiljan problem tokom hladnijih meseci, a stručnjaci već sada upozoravaju da bi ovogodišnja sezona mogla biti najintenzivnija u poslednjim godinama, posebno zbog širenja novog soja virusa.
Norovirus i novi soj GII.17
Norovirus je izuzetno zarazan, a ovogodišnji porast broja oboljelih u novembru ukazuje na rani početak sezone, što stvara brige među zdravstvenim radnicima. Od početka novembra, gotovo 14 procenata testiranih uzoraka bilo je pozitivno na norovirus, što je značajno više nego prošle godine u isto vreme. Stručnjaci predviđaju da bi broj oboljelih mogao rasti tokom decembra i da bi ovaj talas mogao nadmašiti prošlogodišnji, koji je bio jedan od najgorih u poslednjih nekoliko godina.
- Jedan od ključnih faktora koji doprinosi ovako ranoj i intenzivnoj sezoni je pojava novog soja norovirusa, označenog kao GII.17. Iako je do sada dominantan bio soj GII.4, novi soj je ove godine odgovoran za čak 75 procenata epidemija, dok je pre dve godine imao samo 10 procenata udela. Zbog toga, veliki broj ljudi nije imao razvijen imunitet prema novoj varijanti, što omogućava lakše širenje i povećava broj oboljelih.
Simptomi i prenošenje virusa
Simptomi norovirusne infekcije obično počinju iznenada i uključuju mučninu, povraćanje, bolove u stomaku, vodenu stolicu, povišenu temperaturu i opšti osjećaj slabosti. Infekcija se obično javlja 12 do 48 sati nakon izlaganja virusu i traje od jednog do tri dana. Međutim, osoba može izlučivati virus i nekoliko sedmica nakon prestanka simptoma, što dodatno komplikuje kontrolu širenja virusa.
Norovirus je vrlo zarazan i može se preneti na više načina. Možete se zaraziti konzumiranjem kontaminirane hrane ili vode, rukovanjem kontaminiranim površinama, kao što su kvake, slavine, ili stolovi, i udisanjem čestica koje se šire kroz zrak prilikom povraćanja. Mikroskopske čestice fekalija ili povraćanja lako mogu dospeti u usta i izazvati infekciju.
Prevencija i prevazilaženje bolesti
Nažalost, trenutno ne postoji specifičan lijek za norovirus, a liječenje se svodi na ublažavanje simptoma. Ključni element oporavka je unos tečnosti kako bi se sprečila dehidratacija, te odmor i lagana ishrana. Ako osoba ne može zadržati tečnost ili ako simptomi traju duže od tri dana, potrebno je potražiti medicinsku pomoć.
Prevencija je ključ u suzbijanju širenja virusa. Ljekari i zdravstveni radnici preporučuju:
-
Redovno i temeljito pranje ruku sapunom i vodom, naročito nakon korišćenja WC-a i prije jela.
-
Dezinfekcija površina, posebno u kuhinji i kupatilu, gdje virus može opstati na predmetima.
-
Izbegavanje pripreme hrane i brige o drugim osobama najmanje 48 sati nakon prestanka simptoma, kako biste sprečili širenje infekcije.
Zdravstveni radnici i farmaceuti, naročito u Bosni i Hercegovini, ističu važnost edukacije pacijenata, jer mnogi ljudi nisu svestan rizika koje norovirus nosi, a posebno u periodu kada se okupljaju porodice i putuje na prazničnim putovanjima.
Uzimajući sve ove savete u obzir, možete značajno smanjiti rizik od oboljevanja i širenja norovirusa tokom ove izazovne sezone.
